Prinsjesdag 2022: maatregelen op het gebied van verduurzaming & energie voor 2023

Op 20 september 2022 was het weer Prinsjesdag. En dat betekent dat het kabinet de financiële begroting voor 2023 bekend heeft gemaakt. Een van de belangrijkste onderwerpen op Prinsjesdag was: hoe kan de overheid zorgen dat mensen (en bedrijven) hun energierekening kunnen blijven betalen? In deze blog nemen we je mee in de belangrijkste veranderingen op het gebied van verduurzaming, klimaat en energie in Nederland.

Energieprijzen leiden tot inflatie

Allereerst goed om even bij het begin te beginnen. Al maandenlang lopen energieprijzen op tot ongekende hoogtes. Diezelfde gestegen energieprijzen liggen ten grondslag aan de oplopende inflatie. Inflatie betekent dat de algemene prijzen van producten stijgen. Waardoor je dus minder kunt kopen voor een euro, dan dat je voorheen kon. Dat energieprijzen zo'n groot effect hebben op de inflatie en daarmee onze koopkracht, komt omdat vrijwel alle bedrijven maar ook huishoudens geraakt worden door stijgende energieprijzen. Bedrijven hebben bijvoorbeeld te maken met hogere stookkosten en transportkosten. Maar ook mensen thuis hebben last van een hogere energierekening. Daardoor worden mensen dubbel zo hard geraakt in hun portemonnee. Daarmee is het dus heel belangrijk voor het kabinet om iets te doen aan de stijgende energieprijzen. Zeker nu de winter eraan komt.

Vooral huishoudens met lagere- en middeninkomens worden hard geraakt door de hoge energieprijzen. Daarom tracht het kabinet vooral om de lasten voor deze specifieke doelgroep te verlichten en de koopkracht te vergroten. Het pakket wordt nu al gezien als een historisch koopkrachtpakket, door de enorme omvang.

Dit zijn de belangrijkste maatregelen met betrekking tot duurzaamheid op een rijtje

1. Klimaat

Het kabinet erkent dat klimaatverandering een van de allergrootste uitdagingen is waar we momenteel mee te maken hebben. Ten eerste wordt er daarom in 2023 109 miljoen euro extra uitgetrokken voor het klimaat. Dat wordt bijvoorbeeld ingezet om meer te investeren in groene energie in Afrika, het verminderen van ontbossing en het versterken van de weerbaarheid voor de meest kwetsbare groepen, wereldwijd.

Op de langere termijn wordt er 35 miljard euro beschikbaar gesteld om klimaatneutraal te kunnen worden vóór 2050. Een deel van dat geld wordt beschikbaar gesteld voor 'urgente projecten'. Daaronder vallen bijvoorbeeld investeringen in windenergieparken op zee en investeringen in de ontwikkeling van waterstof als brandstof.

Ook wordt er een bedrag vrijgemaakt van 529 miljoen euro om decentrale overheden te steunen in de uitvoering van de plannen. Dit moet ervoor zorgen dat de plannen vlot worden uitgevoerd.

2. Verlaging van de energierekening vanaf 1 november

Ten tweede zal de overheid vanaf 1 november de energierekening van burgers verlagen. Normaliter gelden de gepresenteerde maatregelen op Prinsjesdag pas in 2023. Maar de huidige energiecrisis maakt dat er niet zo lang kan worden gewacht.

Dit gebeurt met een tussentijdse oplossing die lijkt op het energieplafond dat is aangekondigd. De termijnbedragen van huishoudens worden hiermee verlaagd. Huishoudens die vanaf 1 november al meer betalen dan het prijsplafond profiteren daardoor al eerder van de lagere prijs.

Bedrijven
De maximale tarieven zullen ook gaan gelden voor ondernemingen. De maximale tarieven zullen ook gaan gelden voor kleinere en middelgrote ondernemingen die ook in aanmerking kwamen voor korting op de energiebelasting.

Noodfonds
Er is ook een noodfonds beschikbaar gesteld van 50 miljoen euro. Dit fonds kan worden gebruikt om te voorkomen dat de meest kwetsbare huishoudens met grote schulden komen te zitten als gevolg van betalingsachterstanden.

3. Prijsplafond voor energieprijzen per 1 januari

Verder heeft de overheid een prijsplafond ingesteld dat vanaf 1 januari in werking treedt. Het gaat hier om een tijdelijk plafond, dat in ieder geval zal gelden tot eind 2023. Dit houdt in dat de prijzen voor gas en elektra een maximumprijs krijgen. Deze lagere prijs geldt waarschijnlijk voor gas tot aan de eerste 1200 kuub. Voor elektriciteit geldt de lagere prijs naar verwachting tot 2400 kWh. Wie meer verbruikt, zal alsnog het volle pond moeten betalen voor de energie die boven het plafond wordt verbruikt.

Het prijsniveau van dit zogeheten prijsplafond is nog niet bekend. Naar verwachting zal dit voor een kuub gas zo rond de 1,50 euro liggen en voor elektriciteit ongeveer 0,70 euro per kWh. Verwacht wordt dat dit plafond voor een gemiddeld huishouden rond de 2.280 euro aan korting op de energierekening oplevert op jaarbasis.

Eerder werd gesproken over verlaging van de energiebelasting. Deze gaat echter niet door vanwege de invoering van het bovengenoemde prijsplafond. Het budget van 5,4 miljard euro wordt nu ingezet om het prijsplafond te bekostigen.

4. Lagere belastingaccijnzen op brandstof

De belastingaccijnzen op brandstof waren al verlaagd. Deze verlaging is verlengd, in ieder geval tot aan juli 2023. Dit is natuurlijk in de basis niet iets dat positieve impact heeft op verduurzaming. Wel is dit iets dat de kwetsbare huishoudens moet helpen om rond te kunnen blijven komen.

5. Energietoeslag

De meest kwetsbare huishoudens ontvangen een energietoeslag. Het zou gaan om een toeslag van 1.300 euro per huishouden, net als de energietoeslag van 2022.

6. Personeelstekorten

Personeelstekorten zorgen voor zand in de motor als het gaat om verduurzaming. Er wordt daarom 1,6 miljard euro geïnvesteerd in het Nationaal Groeifonds om deze personeelstekorten in de duurzame sector terug te dringen.

7. Vervroegd uitkeren energietoeslag

Veel mensen kunnen dit jaar al in de problemen komen als het gaat om het betalen van de energierekening. Gemeenten krijgen daarom de mogelijkheid om een deel van de energietoeslag dit jaar al uit te keren in plaats van volgend jaar. Dat betekent dat gemeenten 500 van de energietoeslag van 1.300 bestemd voor 2023 al in 2022 kunnen uitkeren.

8. ISDE regeling en Nationaal Isolatieprogramma

Het subsidieplafond van de ISDE regeling wordt vanuit het Klimaatfonds verhoogd. Vanuit het Klimaatfonds wordt het subsidieplafond met 100 miljoen euro verhoogd in 2023.

De focus bij de verduurzaming van de gebouwde omgeving zal in de eerste plaats hoofdzakelijk gericht zijn op isolatie. Daarmee wil het kabinet 2,5 miljoen woningen isoleren voor 2030. In 2023 en 2024 is er daarom in totaal 300 miljoen euro beschikbaar gesteld in het Nationaal Isolatieprogramma. Verder zal het vervangen van cv-ketels door duurzame alternatieven als een hybride warmtepomp meer aandacht krijgen.

Wat verder al eerder bekend werd is dat je vanaf 2023 ook bij uitvoer van slechts één isolerende maatregel subsidie aan kunt vragen binnen de ISDE regeling. Voorheen kon dat alleen vanaf twee of meer oplossingen. Die subsidie is wel lager: 15%, tegenover 30% bij 2 of meer maatregelen. Eind 2022 zal meer bekend worden gemaakt over deze gewijzigde subsidieregeling.

9. Heffingen olie- en gasbedrijven verhoogd

De heffingen die olie- en gasbedrijven betalen worden verhoogd. Het geld dat daarmee wordt opgehaald, wordt gebruikt om huishoudens te helpen om hun energierekening te kunnen blijven betalen.

10. Maatschappelijke Investeringssubsidie Warmtenetten

Er wordt nagedacht over plannen om de aanleg van warmtenetten te stimuleren. Er vinden verkennende gesprekken plaats waarbij het zou gaan om een investering van 200 miljoen euro in warmtenetten in totaal, in 2023 en 2024.

11. Belasting milieuvervuilende activiteiten

Het kabinet wil milieuvervuiling meer gaan belasten. Bijvoorbeeld door de vliegbelasting te verhogen komend jaar. Verder worden belastingen verschoven van elektriciteit naar gas en wordt de CO2 heffing voor de industrie aangescherpt.

Dit kun je zelf doen aan de hogere energieprijzen

Merk je ook dat je de grip verliest op je energierekening? Als je zelf iets wil doen om grip te houden op je energierekening, kun je ervoor kiezen om je woning te verduurzamen. Een logische volgorde om je woning te verduurzamen is: isoleren, zonnepanelen en tot slot te kijken naar je verwarmingssysteem (cv-ketel vervangen of een (hybride) warmtepomp). Hou hierbij rekening met langere wachttijden door de hogere vraag naar verduurzamende oplossingen.

Ondersteuning nodig? Wij helpen je daarbij graag met verduurzamingsadvies op maat, passend bij jouw wensen en woning. Na een uitgebreid bezoek van één van onze energie experts weet je precies wat de mogelijkheden zijn. Je krijgt inzicht in de benodigde investering en offertes op maat. Wij regelen de rest, tot aan installatie en zelfs daarna. Denk daarbij aan hulp met subsidies of btw-teruggave.

Of ben je eerst nieuwsgierig wat er allemaal mogelijk is qua verduurzaming in jouw woning? Doe dan onze razendsnelle Bespaarcheck om een eerste inzicht te krijgen.

Verduurzaming vergt een investering. Een investering die het zeker ook nu waard is, mede omdat je deze gezien de hogere energieprijzen nog sneller terugverdiend hebt. We leggen je graag uit hoe je verduurzaming kunt financieren.  

De adviseur kijkt met een kleine camera van binnenuit of de spouw al (goed genoeg) geïsoleerd is.